पाठीचा कण्याला आघात बर्‍याच मार्गांनी होऊ शकतो उदा. मोटर वाहन अपघात, पडणे, क्रीडा जखमी, औद्योगिक अपघात, तोफखानाच्या जखमा, प्राणघातक हल्ला आणि इतर कारणांमुळे. मेरुदंड कमकुवत झाल्यास (जसे ऑस्टिओपोरोसिस पासून) किरकोळ दुखापत झाल्यास पाठीच्या कण्याला आघात होऊ शकतो.

थेट इजा, जसे कट, पाठीचा कणाच्या हाडाला येऊ शकतात, विशेषत: जर हाडे किंवा डिस्क खराब झाली असतील तर असे होऊ शकते . हाडांचे तुकडे (उदाहरणार्थ, तुटलेल्या मणक्याचे हाड ) किंवा धातूचे तुकडे (जसे की ट्रॅफिक अपघात किंवा बंदुकीच्या गोळीमुळे) पाठीचा कणा कापू किंवा खराब करू शकतात. जर मणका ओढला गेलेला असेल किंवा बाजूला दाबला गेलेला असेल तर थेट नुकसान देखील होऊ शकते. एखादी दुर्घटना किंवा दुखापत झाल्यास डोके, मान किंवा मागचा भाग विचित्रपणे पिळलेला असेल तर असे होऊ शकते. वर्टेब्रल फ्रॅक्चर (रीमणक्याच्या हाडाचे फ्रॅक्चर) पाठीच्या कण्याच्या दुखापतीशी संबंधित असू शकतात किंवा असू शकत नाहीत.

दुखापतीच्या जागेवर लक्षणे काही प्रमाणात बदलतात. मणक्याच्या दुखापतीच्या जागेवर आणि त्याखाली कमजोरी आणि संवेदना कमी होतात. लक्षणांची तीव्रता संपूर्ण मणका गंभीरपणे जखमी (पूर्ण) किंवा फक्त अंशतः जखमी (अपूर्ण) आहे यावर अवलंबून असते. पाठीचा कान हा पहिल्या कमरेच्या हाडाखाली नसतो, म्हणून या स्तराच्या खाली असलेल्या जखमांमुळे पाठीच्या कण्याला दुखापत होत नाही. तथापि, या प्रदेशातील मज्जातंतूंच्या मुळांना “कयुडा इक्विना सिंड्रोम” होऊ शकतात.

याची लक्षणे शरीराच्या एका किंवा दोन्ही बाजूंनी उद्भवू शकतात. लक्षणे खालील प्रमाणे :

• ♦ श्वासोच्छवासाची अडचण (श्वासोच्छवासाच्या स्नायूंच्या अर्धांगवायूमुळे, जर दुखापती मानेवर जास्त झाली असेल तर)
• ♦ सामान्य आतडी आणि मूत्राशय नियंत्रणास हरणे (त्यात बद्धकोष्ठता, असंयम, मूत्राशयातील अंगाचा समावेश असू शकतो.)
• ♦ सुन्नता
• ♦ संवेदनांत बदल
• ♦ अंगात सैलता किंवा घट्टपणा
• ♦ वेदना
• ♦ अशक्तपणा, अर्धांगवायू

पाठीच्या दुखापतीचे निदान कसे केले जाते: मणक्याच्या तज्ञाद्वारे क्लिनिकल तपासणी व्यतिरिक्त, निदानाची पुष्टी करण्यासाठी एक्स-रे आणि एमआरआय आवश्यक आहे. कधीकधी हाडांचे तुकडे पाहण्यासाठी सीटी स्कॅन देखील आवश्यक असते. रेट्रोपल्शनसह किंवा त्याशिवाय घट्ट फ्रॅक्चर / कॉम्प्रेशन फ्रॅक्चर (हाडांचे हालचाल आणि पाठीच्या कण्यावर चिमटे) पाहणे हे खूप सामान्य गोष्ट आहे .

स्पाइनल कॉर्ड ट्रॉमा ही वैद्यकीय आणीबाणी आहे ज्यास दीर्घकालीन दुष्परिणाम कमी करण्यासाठी त्वरित उपचार आवश्यक असतात. दुखापत आणि उपचार दरम्यानचा काळ हा एक गंभीर घटक आहे ज्याचा शेवटच्या रिझल्टवर परिणाम होतो.

डेक्टॅमेथासोन किंवा मेथिलिप्रेडनिसोलोन सारख्या कॉर्टिकोस्टेरॉइड्सचा वापर सूज कमी करण्यासाठी केला जातो ज्यामुळे मणक्यांच्या हाडांची हानी होऊ शकते. जर मणक्याच्या हाडांचे कॉम्प्रेशन एखाद्या कारणामुळे झाले असेल (जसे की रक्तगाठ किंवा हाडांच्या तुकड्यांमुळे) झाला असेल तर ते काढून टाकले जाऊ शकतात आणि अर्धांगवायू सुधारू शकतो. तसेच , कॉर्टिकोस्टेरॉईड्सची दुखापत झाल्यानंतर शक्य तितक्या लवकर उपचारांना सुरुवात झाली पाहिजे.

या कारणांसाठी शस्त्रक्रिया करण्याची आवश्यकता असू शकते:

• ♦ एखादी गाठ किंवा पेशी जी मणक्यावर दाब आणू शकते (विघटनशील लॅमिनेक्टॉमी)
• ♦ हाडांचे तुकडे, डिस्कचे तुकडे, हेमेटोमा किंवा बाहेरील वस्तू काढण्यासाठी.
• ♦ प्लेट्स, रॉड्सद्वारे तुटलेल्या पाठीच्या हाडांना स्थिर करण्यासाठी.

मणक्याचे हाडे बरे होण्यासाठी बेड विश्रांतीची आवश्यकता असू शकते. तसेच मूत्राशय, आतड्याची आणि पाठीची काळजी घेणे देखील आवश्यक आहे.

तीव्र इजा बरे झाल्यानंतर अनेकदा व्यापक शारीरिक थेरपी आणि इतर पुनर्वसन उपचारांची आवश्यकता असते. पुनर्वसन एखाद्यास अपंगत्वाचा सामना करण्यास मदत करते जे पाठीच्या कण्याच्या दुखापतीमुळे उद्भवते.

जर एमआरआय मणक्याचे (व्हर्टेब्रा) फ्रॅक्चर दर्शवित असेल परंतु मणक्याचे कॉम्प्रेशन नसले (म्हणजेच, हात व पायांची कमकुवतपणा किंवा सुन्नपणा नसल्यास) – सामान्य वेदनापासून मुक्त होण्यासाठी वर्टेब्रोप्लास्टी सारखी सोपी प्रक्रिया केली जाऊ शकते. हे केवळ वेदना सुधारण्यास मदत करत नाही तर मणक्याच्या कोसळण्यामुळे भविष्यातील पक्षाघात देखील प्रतिबंधित करते. यात मणक्याच्या हाडात, हाडांच्या सिमेंटचे इंजेक्शन दिले जाते आणि त्यामुळे ते कायमचे बळकट होते. ही एक अत्यंत सुरक्षित प्रक्रिया आहे आणि बहुतेक आश्चर्यकारकपणे चांगले परिणाम देते. ऑस्टियोपोरोसिसमुळे (वयानुसार हाडांच्या कमकुवतपणामुळे) फ्रॅक्चर झाल्यास हा एक चांगला उपचार देखील आहे.

जर मणक्याच्या कम्प्रेशन मुळे पायांत कमकुवतपणा येत असेल तर एक सोपी ओपन शस्त्रक्रिया आणि माणक्यावरील दबाव काढणे + त्यानंतर मणक्याच्या हाडांचे सिमेंटिंग हे दोन्हीही एकाच वेळी समाधानकारक परिणाम देतात.

अर्धांगवायू आणि शरीराच्या भागाची संवेदना कमी होणे सामान्य आहे. संपूर्ण पक्षाघात किंवा आंशिक अशक्तपणा किंवा सुन्नपणा असू शकतो. मृत्यू शक्य असतो , विशेषतः जर श्वासोच्छवासाच्या स्नायूंना अर्धांगवायू असेल तर सामान्यत: मोठ्या मानेच्या (मानेच्या मणक्याचे) दुखापतींशी संबंधित असतात.

एखादी व्यक्ती किती चांगली कामगिरी करते हे दुखापतीच्या पातळीवर अवलंबून असते. मणक्याच्या वरच्या बाजूला असलेल्या जखमांमुळे मणक्याच्या दुखापतींपेक्षा जास्त अपंगत्व येते.

संभाव्य गुंतागुंत:

• ♦ श्वासोच्छवासाच्या समस्या :  गंभीर मानेच्या (मान) मणक्याच्या दुखापतींशी संबंधित- यामुळे जीवघेणा धोका आहे.
• ♦ खोल नसा थ्रोम्बोसिस आणि फुफ्फुसाचा एम्बोलिझम – जिथे अस्थिरतेमुळे पायातील रक्त गोठते आणि कधीकधी रक्तप्रवाहात बाहेर पडतो आणि फुफ्फुसांना अडथळा आणतो आणि श्वासोच्छवासावर परिणाम होतो – यामुळे जीवघेणा होतो.
• ♦ रक्तदाब आणि नाडी बदल :  मानेच्या जखमांशी संबंधित.
• ♦ त्वचेचा बिघाड 
• ♦ मूत्रमार्गात संक्रमण
• ♦ मूत्र आणि मल नियंत्रण कमी होणे
• ♦ लैंगिक कार्यात बिघाड (पुरुष नपुंसकत्व)
• ♦ स्नायू घट्टपणा आणि कडकपणा
• ♦ श्वासोच्छवासाच्या स्नायूंचा पक्षाघात
• ♦ पॅराप्लेजिआ (दोन्ही पायांचा पक्षाघात)
• ♦ क्वाड्रिप्लेजीया (दोन्ही पायांचा आणि हातांचा पक्षाघात)
• ♦ मूत्रपिंडाचा रोग